Chính trị

Cô Xích quân lạnh lùng 11 December, 2025

Đỗ Kh.

Lối vào trại là một cái hẻm nhỏ, chui rúc như khu ổ chuột Bàn Cờ ở Sài Gòn và ngoắt ngoéo vòng vo cỡ lục quốc luôn chứ không phải là tam quốc. Anh bạn khi chở chúng tôi đến đây đã nói “Mình đi ăn tiệm Nhật”, nhưng sao đây có tiệm Nhật được. Đó là năm 1979 và ở Paris có một nhà hàng dạng Benihana trong một khách sạn lớn, khu Opera có vài nhà hàng Nhật Bản chính hiệu con nai vàng dành cho du khách Nhật sang Pháp nhiều hơn là dành cho người Pháp tìm món lạ. Phần lớn người Âu người Mỹ, ngay cả người Mỹ Cali, cũng chưa hề nghe đến chữ ‘sushi’ và biết đánh vần nó ra sao. Còn đây lại là một trại tỵ nạn Palestine ở Beirut, những con ngõ tối không đèn bề ngang một mét và người thấp thoáng trong những căn nhà ọp ẹp lên thêm 1-2 tầng như sắp đổ trong 30 năm qua.

Anh bạn người Palestine đẩy một cái cửa. Bên trong có hai cái bàn trơ trọi kiểu phòng họp hơn là phòng ăn và có một người ngồi sẵn đó, bên cạnh đặt ba cây AK. Chúng tôi nói chuyện với nhau vui vẻ và một cô Nhật Bản dưới 30 tuổi từ lầu leo thang xuống. Bạn tôi chỉ vào tôi và tôi chào. Cô tầm thước và gầy gò, không son phấn, ngoại hình ờ thì Nhật Bản trung bình, áo phông quần bò, không xấu không đẹp và không có gì đặc biệt. Cô nhìn tôi vô cảm, có lẽ là cô hơi sợ gì đó, tuy tôi đã được giới thiệu là người Việt. Cô mang ra bình trà, đây không phải là nhà hàng mà là một dạng cơ quan hay hội quán.

Năm 1952, Hội Thánh Elias (Ki tô Chính thống) thành lập trại tỵ nạn Mar Elias Tây nam thành phố Beirut để đón những người tỵ nạn Palestine Ki tô giáo. Lebanon có rất nhiều trại người Palestine, con số này hồi 1980’s lên đến 250 000-300 000. Mar Elias là trại bé nhất và giữa phố, dân cư 3000-5000. Thành phần kiểm soát trại trong thời gian nội chiến là PFLP (Mặt trận Bình dân Giải phóng Palestine) phong trào cánh tả của Fatah (Arafat). PFLP do hai bác sĩ người Palestine Ki tô đồng thành lập, George Habash và Wadie Haddad. Ông Haddad sau ly khai với PFLP để thành tổ chức PFLP-EO (External Operations, Hành động bên ngoài). Quan hệ giữa PFLP và PFLP-EO giống như hai vợ chồng không hợp, và hôm nay anh chồng không buồn về nhà, hôm sau cô đòi vợ làm va ly… nhưng rồi trở lại sống chung vì con mà vẫn không hết cãi vã.
PFLP-EO là tổ chức dính líu nhiều nhất với các nhóm được gọi là khủng bố quốc tế ở phương Tây, IRA-Quân đội cách mạng Ireland, RAF-Hồng quân Tây Đức, JRA-Nhật bản xích quân… Những tổ chức trên là đằng trước đằng sau các vụ cướp máy bay, bắt cóc, đánh bom tại Tây phương trong thập niên 70-80. Lebanon là nơi các bạn trên huấn luyện, trốn tránh hay ở tạm.

Phong trào sinh viên cực tả phản đế tại Nhật trong thập niên 60-70 rất là phức tạp, cô Hiroko Nagata, lãnh đạo Liên hợp Xích quân, vì mang bệnh tuyến giáp trạng (bứu cổ lộ nhãn) nên hay bực mình, từng khai trừ mạng sống của một tá đồng chí. Khi phong trào tan rã ở Nhật, cô Fusako Shinegobu và vài chục đồng chí trốn tránh bắt bớ và thanh trừng, dạt sang đến Lebanon và hoạt động với PFLP. Họ được tổ chức này che chở và sử dụng, như ba Xích quân Nhật đánh trường bay Lod năm 1972. Bình thường, ‘nhà hàng Nhật’ của các bạn này là dưới miền Nam. Nhưng năm 1978, quân Israel tràn qua biên giới và đánh thọc lên đến sông Litani khiến du kích Palestine lui vài mươi cây số và bỏ các trại bên kia sông. Xích quân Nhật theo một số PFLP dọn về đây ở trại Mar Elias này.

Trại tỵ nạn Mar Elias

Cô gái vô cảm hay lãnh đạm tối hôm đó không phải là lãnh đạo Xích quân Fusako. Cô này phải trẻ hơn Fusako 10 tuổi hay là 7. Cô ở Lebanon chắc đã 5 hay 6 năm nếu sang cùng lượt với Fusako và nhìn mặt người Đông Á, hay biết đâu lại là người Nhật, tức là nhìn mặt tôi, thì cô rất ngại. Cô không nói gì, và ngồi kiểu nhấp nhỏm ghé đít trên ghế thôi. Anh bạn mang tôi đến đây ‘ăn cơm’ tưởng là làm cho cô vui thì lại làm cô lo và lạnh lùng ra mặt. Cho nên hết một tuần trà thì đoàn chúng tôi lục đục đứng dậy. Tối đó chúng tôi đi ăn pizza trên phố.

Phần lãnh đạo Fusako thì lang bạt Lybia, sau đó lén trở về Nhật và bị phát hiện ngay. Bà bị bắt năm 2000 và lãnh án 20 năm về tội từng tổ chức bắt đại sứ Pháp tại Hà Lan làm con tin năm 1974. Bà thụ án và được thả năm 2022 về sống với với cô con gái sanh năm 1973 ở Lebanon. Cha cô này là một cán bộ PFLP ẩn danh. Trong tù, bà giải tán Xích quân, tuyên bố chuyển sang chống đối chính trị một cách hợp pháp. Bà bảo (2009) “Chúng tôi (ngày đó) chỉ là sinh viên đại học. Chúng tôi nghĩ là mình biết tất cả mọi thứ. Chúng tôi nghĩ mình sẽ thay đổi thế giới. Chúng tôi không nhận ra rằng thực ra chúng tôi chỉ gây rắc rối cho mọi người.”

Fusako Shigenobu

Còn cái cô gái ngày hôm đó ở trại Mar Elias là ai? Cô có sang Lybia với sếp, biến đi đâu sau này không thì tôi không biết.

Một số khả năng như sau:

 – Kazue Yoshimura, bị bắt ở Peru 1997, trục xuất về Nhật. Bà lãnh 2,5 năm tù vì tội làm giấy giả

– Yukiko Ekida, bị bắt ở Romania. Bà lãnh 20 năm tù vì tội đánh bom

 – Mariko Yamamoto, năm 2000 bị Lebanon trục xuất về Nhật

 – Ayako Daidoji, không biết tông tích

20. 10. 2025

Ý kiến - Thảo luận

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

(Đề nghị gõ chữ tiếng Việt có dấu và không viết tắt)

Bài đã đăng

Tìm kiếm

Tiêu đề
Nội dung
Tác giả