Chính trị

Chuyện Syria: anh Hai, anh Ba, anh Tư, và anh rể 7 October, 2024

Sáng Ánh
Cậu Tư Maher al-Assad (đeo kính, giữa) và anh Ba, tổng thống Syria Basher al-Assad (đeo kính, phải), tại một đám tang hôm 13. 6. 2000. Ảnh: AP

Cậu Tư Maher al-Assad (đeo kính, giữa) và anh Ba, tổng thống Syria Basher al-Assad (đeo kính, phải), tại một đám tang hôm 13. 6. 2000. Ảnh: AP

Hai dấu hiệu tốt của đoạn mào đầu

Trong thời gian sắp tới (tháng 11 hay cuối năm?) có thể một hội nghị về hòa bình tại Syria sẽ được tiến hành, tại Geneva hay đâu đó, để các bên tham chiến ngồi lại với nhau, hay có cơ may là kẻ đứng người ngồi, kẻ đi ra và kẻ không vào, và sẽ không đi đến đâu. Tuy sẽ không đi đến đâu nhưng thế nào chuyện này cũng sẽ được thành phần luôn luôn lạc quan gọi là “một bước đầu”.

Lý do để mà bi quan là trước đây, các hội nghị thế này giữa thành phần chống đối chính quyền Syria, giữa các thành phần thế tục hay tôn giáo ôn hòa mãi vẫn chưa đi đến đâu, kẻ đứng người ngồi, kẻ đi ra và kẻ không vào. Đấy là Qatar đã gọi, đến đây với nhau để tôi cho phong bì, mà còn như thế, nói chi là nghị hòa với địch. Tuy nhiên, Tây phương gần đây có vẻ tin tưởng vào bước đầu sáng sủa này, vì đã lấp ló nhiều dấu hiệu tốt, mặc dù nét ẩn nét hiện vẫn mơ hồ như là tranh thủy mạc ngắm vào một đêm có đèn dầu nhưng mà không trăng.

Dấu hiệu tốt đó là thay đổi tại Iran, một tác nhân quan trọng trong khu vực. Tổng thống mới của Iran là ông Rouhani tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc mới đây lấp ló chào hàng. Chỉ làm duyên có thế mà chính quyền Mỹ đã đòi gặp mặt ngay tại New York và bị khước từ! Gia đình em (lãnh đạo tối cao tôn giáo Khameinei) khó lắm, anh muốn nói chuyện điện thoại thì được. Ông Obama bèn cầm máy vậy, kết thúc điện đàm bằng lời chào bằng tiếng Farsi và tuyên bố đây là một dịp “lịch sử” sau khi nghe ỏn ẻn 15 phút.


Cả Barack Obama lẫn Hassan Rouhani đều tu từ khi thực hiện những bước đi tí tẹo cho việc “hàn gắn” US-Iran. Hassan Rouhani thì thêm chữ “small” (nhỏ) trước chữ “satan” (quỷ) khi nói về Obama. Obama thì thêm chữ “not-so” (không đến nỗi) cho cụm “axis of evil” (trục ma quỷ). Hí họa của Patrick Chappatte cho International Herald Tribune.


Cả Barack Obama lẫn Hassan Rouhani đều tu từ khi thực hiện những bước đi tí tẹo cho việc “hàn gắn” US-Iran. Hassan Rouhani thì thêm chữ “small” (nhỏ) trước chữ “satan” (quỷ) khi nói về Obama. Obama thì thêm chữ “not-so” (không đến nỗi) cho cụm “axis of evil” (trục ma quỷ). Hí họa của Patrick Chappatte cho International Herald Tribune.

Nhân đây, xin nhắc lại là không phải ai cũng thích gặp tổng thống Mỹ, cũng tại New York, bà Roussef (Brazil) sau khi hủy chuyến viếng thăm chính thức Hoa Kỳ, đã lợi dụng sự hiện diện của ông Obama tại Đại hội đồng để mắng thẳng vào mặt (về tội nghe lén người đẹp). Trở lại Iran, đây là thế tựa duy nhất tại khu vực của chính quyền Syria, cho nên nếu họ chuyển hướng thì Syria cũng phải nhân nhượng.

Một dấu hiệu “tốt” khác, là quân Hezbollah (“Đảng của Thượng đế” tại Lebanon) nghe đâu là bắt đầu rút khỏi Syria. Đây là lực lượng tinh nhuệ của hàng xóm đã cứu giá cho Bashar al Assad và là công cụ trung thành của Iran. Nhưng đó là mới nghe vậy, nhưng Hezbollah làm gì thì chỉ có Thượng đế và Iran mới biết.

Tổng thống Syria giải thích với E.U rằng quân đội Hezbollah chỉ là “cận vệ” của ông thôi mà!

Tổng thống Syria giải thích với E.U rằng quân đội Hezbollah chỉ là “cận vệ” của ông thôi mà!

Những dấu hiệu này khiến “nhà bảo trợ” ở xa của tổng thống Syria Bashar, là nước Nga, cũng bớt phần hăng hái ủng hộ. Ngoại trưởng Nga, ông Lavrov chỉ cẩn thận dặn dò, coi chừng nhé, Syria là ngòi nổ của khu vực đấy. Khu vực thì đầy ngòi nổ, vậy mà cũng phải dặn với dò, thôi đi cha!

Tóm lại, là khả quan. Trong tình hình liên tục xấu tiếp từ ba năm nay thì cái gì mà chả là khả quan. Trước khi quý vị này đến bàn hội nghị (nếu có đến), xin điểm qua các thành phần phe phái Syria.

Anh Hai, anh Ba, anh Tư, và anh rể

Ảnh gia đình tổng thống Syria Bashar al-Assad: Hàng đầu là cha mẹ ông: cố tổng thống Hafez Assad và phu nhân Anisa. Hàng hai, từ trái sang: em út Maher, anh Ba Bashar, anh Hai Bassel, anh rể Majd và chị gái Bushra.

Ảnh gia đình tổng thống Syria Bashar al-Assad: Hàng đầu là cha mẹ ông: cố tổng thống Hafez Assad và phu nhân Anisa. Hàng hai, từ trái sang: em út Maher, anh Ba Bashar, anh Hai Bassel, anh rể Majd và chị gái Bushra.

Chính quyền Syria hiện được đại diện bởi anh Ba Bashar. Anh Ba cầm quyền từ 13 năm nay, thái tử chính thức từ 1994 nhưng vẫn còn ngơ ngác. Vai này trước đây được dành cho anh Hai Bassel, là người lắm mưu luợc và nhiều tài, tài lái xe không kể. Một tối 1994 sương mù (vậy là không có cả tài nhìn thấu), trên đường ra phi cảng Damascus, Thái tử tự tay cầm lái và tử nạn giao thông. Tài xế của anh ngồi cạnh bị trọng thương, được chữa trị cho lành trước khi mang ra xử bắn, về tội để cậu bất cẩn. Bashar, đang mơ màng hành nghề bác sĩ khám mắt tại Anh quốc, bị triệu về, tống vào quân đội, cho lên Đại tá để tập tành thay cha. Cậu Tư Maher, một là quá trẻ (27 tuổi năm 1994) nhưng nhất là tính khí bất thường, từng bắn bị thương ông anh rể…. Bashar lên ngôi, lấy một cô vợ ngơ ngác không kém, Syria kiều Anh quốc, tốt nghiệp King’s College London…

Chi tiết cô vợ này quan trọng, vì tại Syria cũng như tại ta, lệnh ông không bằng cồng bà và quyền lực nhà ngoại là điều quan trọng tại thâm cung. Thay vì như cha mình, lấy vợ trong một tộc để củng cố quyền lực thì Bashar phải lòng cái cô nước ngoài có bằng văn chương Pháp! Ông Bashar lấy bà Asma thật là xứng đôi, nhưng cặp này đúng ra nên ở tại Anh quốc, ông chữa mắt và bà đầu tư ngân hàng, đông thì trượt tuyết Thụy Sĩ, hè thì phơi nắng Pháp, đừng về Syria mà phụ mẫu thiên hạ làm gì. Nhưng định mệnh tàn nhẫn, năm 2000, cặp này đăng quang, khiến truyền thông lá cải ở phương Tây bám vào ngoại hình mà vu vơ là họ sẽ dìu dắt Syria trên con đường cải tiến.

Phu nhân Asma Al Assad cùng chồng tại Paris hồi 2010

Phu nhân Asma Al Assad cùng chồng tại Paris hồi 2010

Buổi đầu lên nắm quyền, vấn đề của Bashar là các chú, từng vung đao đeo kiếm bên cha. Ngày nay, vấn đề của ông vẫn nguyên vẹn thế, nhưng là ở các anh em, em ruột, anh rể (ông này cậu Tư Maher bắn không chết, sau lại bị phiến loạn đánh bom chết), anh họ, em họ phía bên từ mẫu trong nhà. Ngay cả trong chuyện vũ khí hóa học mù mờ mới đây, có khả năng là ông không biết vì có nhiều khả năng là ông không biết gì hết. Ngay cả trong những cuộc biểu tình ủng hộ chính phủ giương ảnh ông uy nghi, vẫn có tiếng hô “Maher làm lãnh đạo, Bashar vào bệnh viện (đi!)”. Quyền lực và thế lực trong nước nằm ở em trai Maher của ông và phe Makhlouf (là bà con bên mẹ). Bashar là một tổng thống làm vì, là một “Người đi trên mây”*. Ông có đàm, họa chăng có ký đi nữa, thì vẫn vậy.

*

Còn tiếp phần 2: “Các phe ngoài gia đình”

13. 10. 2013

Ý kiến - Thảo luận

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

(Đề nghị gõ chữ tiếng Việt có dấu và không viết tắt)

Tìm kiếm

Tiêu đề
Nội dung
Tác giả